Zelfsturende organisatie

In 2018 heeft Landwijzer de stap gezet om de organisatie om te vormen van een klassieke vzw-structuur met een hiërarchische verhouding tussen team, bestuur en algemene vergadering naar een zelfsturende organisatie. Dat betekende voor alle geledingen van de organisatie een verandering in de cultuur, omgangsvormen en verantwoordelijkheden. De hiërarchische verhoudingen binnen het team en tussen team en bestuur werden omgevormd naar een vergaande delegering van verantwoordelijkheden aan iedere medewerker voor zijn/haar rollen in de organisatie. Die werkwijze gaat hand in hand met een zeer transparante uitwisseling van informatie en het steeds benutten van de collectieve intelligentie binnen de organisatie.

De omslag naar een zelfsturende werking van de organisatie als geheel sluit ook helemaal aan bij onze inspiratie vanuit de sociale driegeleding, die vrijheid in het denken, gelijkwaardigheid in onderlinge verhoudingen en solidariteit in economische processen vooropstelt als gezondmakende principes in organisaties en in het maatschappelijk leven als geheel.

Ondertussen hebben we ervaring met het zelfsturend werken opgebouwd en hebben we diverse instrumenten in onze dagelijkse werking geïntegreerd: het verloop van het wekelijks teamoverleg, het maandelijks rollenoverleg met een uitgebreid rollendocument als handvat (ter vervanging van de klassieke functieomschrijvingen), de toepassing van de zogenaamde adviesmethode bij besluitvorming, de periodieke persoonlijke intervisies binnen het team, de verdiepende teamdagen, de collegiale feedback-momenten (ter vervanging van de klassieke functioneringsgesprekken), …

Deze manier van werken bevalt ons goed en blijven we verder ontwikkelen. De inspiratie voor deze aanpak haalden we o.a. uit ‘Reinventing Organizations’ en ‘Holocracy’, die inspirerende voorbeelden schetsen van bedrijven en organisaties die zelfsturing hebben geïntegreerd.

Graag wisselen we ervaringen uit met andere organisaties die deze stap hebben gezet of willen zetten. We maken hierbij een onderscheid tussen organisaties die werken met zelfsturende teams maar verder in grote lijnen de bestaande hiërarchie behouden en organisaties die -zoals wij- de hele organisatie omvormen tot een zelfsturend organisme.